"Magistratura təhsilinə marağın artması qlobal tendensiyadır " - təhsil eksperti

“16 fevralda keçiriləcək magistratura imtahanında iştirak etmək üçün 21 925 bakalavr müraciət edib. Bu da keçənilki göstəricidən təxminən 2 min nəfər çoxdur”.

“Magistratura imtahanına müraciət edən bakalavrların sayında müşahidə olunan artım ali təhsilin ikinci pilləsinə marağın yüksəldiyini göstərir. Keçən illə müqayisədə imtahanda iştirak üçün qeydiyyatdan keçənlərin sayının təxminən 2 min nəfər artması magistratura təhsilinin cəmiyyət üçün getdikcə daha vacib hala gəldiyini göstərir. Bu tendensiya ölkədə ali təhsilin nüfuzunun artması, bakalavr təhsilindən sonra əmək bazarında rəqabət qabiliyyətinin yüksəldilməsi və elmi fəaliyyətə marağın artması ilə əlaqələndirilə bilər. Ötən il ali təhsil müəssisələrinin magistratura səviyyəsinə ayrılmış plan yerlərinin 84,69%-i dolmuşdu və müəyyən ixtisaslarda boş yerlər qalmışdı”.

Bu fikirləri AzNews.az-a açıqlamasında təhsil eksperti Kamran Əsədov deyib.

Təhsil eksperti qeyd edib ki, bu boş yerlər əsasən tələbə marağının az olduğu və ya müsabiqə tələblərinin ödənilmədiyi ixtisaslarla bağlı idi.

“Bu il müraciət edənlərin sayının artması ilə rəqabətin daha da güclənəcəyi gözlənilir və bir çox ixtisaslarda plan yerləri tam dolacaq. Xüsusilə populyar ixtisaslar üzrə keçid ballarının yüksəlməsi mümkündür. Ali təhsil müəssisələrinin magistratura səviyyəsi üzrə qəbul qaydaları “Təhsil haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu və digər müvafiq normativ aktlarla tənzimlənir. Bu qanunvericiliyə əsasən, magistratura təhsili elmi-pedaqoji və ya peşəkar səviyyədə ixtisaslaşmanı təmin edən təhsil pilləsidir və bu pilləyə qəbul yalnız bakalavr təhsili əsasında mümkündür. Dövlət İmtahan Mərkəzi magistratura imtahanlarının keçirilməsi və nəticələrin qiymətləndirilməsi ilə bağlı müvafiq qaydalar tətbiq edir. Müsabiqə əsasında qəbul olunan bakalavrlar seçdikləri ixtisasa uyğun olaraq, müəyyən fənlər üzrə bilik və bacarıqlarını nümayiş etdirməlidirlər. Dünya təcrübəsinə nəzər saldıqda, magistratura təhsilinə marağın artması qlobal bir tendensiyadır. Məsələn, Avropa və Şimali Amerika ölkələrində magistr təhsili əmək bazarında daha yaxşı şərtlərlə iş tapmaq üçün əsas amillərdən biri sayılır. ABŞ-da ali təhsilli işçilərin orta maaş səviyyəsinin magistr dərəcəsi olan şəxslər üçün xeyli yüksək olduğu müşahidə edilir. Avropa ölkələrində isə magistratura səviyyəsi üzrə təhsil alanların sayı hər il artır və bu, həm akademik inkişaf, həm də əmək bazarında üstünlük qazanmaq məqsədi daşıyır. Azərbaycanda da eyni tendensiya müşahidə edilir, çünki magistratura təhsili ixtisaslaşmanı artırmaq, akademik sahədə və peşəkar iş mühitində daha rəqabətqabiliyyətli olmaq üçün mühüm bir vasitədir”.

“Magistraturaya qəbul prosesində bakalavrların seçdikləri ixtisaslara uyğun düzgün strategiya müəyyən etməsi önəmlidir. Hər il müəyyən ixtisaslar üzrə plan yerləri dolur, digərləri isə boş qalır. Bu, əmək bazarında müxtəlif sahələrə olan tələbatdan və tələbələrin seçimi ilə bağlı yaranan balanssızlıqdan irəli gəlir. Məsələn, texniki və mühəndislik sahələrinə maraq bəzi humanitar sahələrlə müqayisədə daha yüksək ola bilər, lakin müəyyən sosial elmlər sahələrində magistr təhsilinə marağın nisbətən az olması plan yerlərinin boş qalmasına gətirib çıxarır”.

Təhsil elspertinin sözlərinə görə, bu il magistratura imtahanında rəqabətin daha da artacağı gözlənilir.

“Tələbələrin imtahana hazırlıq prosesinə daha ciddi yanaşması, müsabiqə şərtlərini nəzərə alması və plan yerlərinin sayını təhlil etməsi onların uğurlu nəticə əldə etməsi üçün vacib amillərdən biri olacaq. Magistratura təhsilinə artan maraq yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanması və elmi potensialın gücləndirilməsi baxımından əhəmiyyətlidir. Dövlət tərəfindən təhsilin bu səviyyəsinə dəstəyin artırılması, magistr proqramlarının inkişaf etdirilməsi və beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırılması ölkənin ali təhsil sisteminin keyfiyyətini daha da yüksəldə bilər”.

Rəfiqə NAMAZƏLİYEVA